calendar

04 03 2023

در پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون انجام شد

مطالعه و بررسی مجموعه سکه‌‎های ساسانی توقیفی به دست آمده از نهاوند/ تدوین شناسنامه برای هر سکه

طرح پژوهشی «مطالعه و بررسی مجموعه سکه‎‌‌های ساسانی توقیفی به‌‎دست‌‎آمده از نهاوند» با هدف مستند سازی و سامان‌‎بخشی سکه‎‌‌های این مجموعه در گروه زبان‌های باستانی و متون کهن پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون، انجام‏ و برای هر یک از سکه‎‌‌ها، شناسنامه‌ای با توجه به داده‎‌‌های اطلاعاتی به‌‎دست‎ آمده از استان همدان تدوین‎‌ شده‌‎است.


به گزارش روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، آزاده حیدرپور عضو هیأت علمی و مجری طرح 13 اسفند 1401 با اعلام این خبر گفت: سکه‌های ساسانی یکی از منابع بسیار مهم برای شناخت هنر، سیاست و اقتصاد دورۀ ساسانی و حاوی اطلاعات با ارزشی در بارۀ خط، زبان، شمار سال‌های حکومت یک پادشاه، اوضاع اقتصادی زمانی که سکه ضرب شده و همچنین اتفاقات تاریخی که موجب ضرب آن سکه شده... هستند.

او با اشاره به این نکته که  از مهم‌ترین ویژگی‌های سکه‌های ساسانی، تاریخ ضرب آنهاست تصریح‌کرد: در زمان ساسانیان با جلوس هر پادشاه بر تختِ سلطنت، مبدأ تاریخ پادشاهی وی  آغاز و با خاتمۀ سلطنت تاریخ پادشاهی وی به پایان می‌رسید.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری افزود: سال‎های ضرب پشت سکه‌ها خطاها و ابهاماتی را که در تاریخ‌نگاری سال‎های حکومت شاهان وجود دارد، اصلاح می‌کند، مثلاً در کتب تاریخی ذکر شده که ملکه پوراندخت یک سال و چهار ماه بر ایران حکومت کرده‌است؛ در‌حالی‌که وجود سکه‎هایی با سال‌های ضرب  یک تا سه، فرمانروایی سه ساله او را تصدیق می‌کند.

حیدرپور در خصوص این طرح گفت:  در سال 1398 تعدادی سکۀ ساسانی توسط نیروی انتظامی نهاوند از قاچاقچیان اشیای عتیقه کشف و ضیط و به موزۀ میراث همدان منتقل شد؛ این سکه‎ها در طول زمان، دچار آسیب‎دیدگی‎هایی از قبیل شکستگی، رسوب‎گرفتگی، تورق سطوح و ... شده‎اند که  پروژۀ پاک‎سازی و رسوب‎زدایی آن‎ها توسط همکاران آزمایشگاه موزۀ همدان به اتمام رسید، این سکه‎ها در حال حاضر در مخزن موزۀ همدان نگهداری می‎شوند.

او خاطرنشان کرد: طرح پژوهشی مطالعه و بررسی مجموعه سکه‎های ساسانی توقیفی به‎دست‎آمده از نهاوند با هدف مستند سازی و سامان‎بخشی سکه‎های این مجموعه انجام‏گرفته‎ و برای هر یک از سکه‎ها، شناسنامه‌ای با توجه به داده‎های اطلاعاتی به‎دست‎آمده از استان همدان  تدوین‎شده‎است.

مجری طرح افزود: این شناسنامه‎ها علاوه بر مشخصات سکه‎ها، استنساخ، حرف نویسی و ترجمۀ کتیبه‎های رو و پشت سکه‎ها را در بر دارد وتنظیم شناسنامه‎ها به ترتیب پادشاهان و بر اساس سال ضرب سکه‎ها صورت گرفته‎است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه در این مجموعه بیشترین تعداد سکه به ترتیب به خسرو دوم‎، هرمز چهارم و خسرو اول تعلق دارد اظهارکرد: سکه‎های مجموعۀ توقیفی نهاوند به لحاظ تنوع ضرابخانه‎ها و سال ضرب سکه‎ها در آن حایز اهمیت است.

او در پایان افزود: داده‎های این پژوهش بر پایۀ گاهنگاری شاهان و ضرابخانه (الفبایی-سال ضرب) تنظیم و همچنین نمودارهایی بر اساس سال‎های ضرب سکه و تعداد آن در مجموعۀ نهاوند تدوین شده‎است.