بررسی نقوش نشان در مهرهای ساسانی با معرفی سه مهر از موزه بوعلی سینای همدان

«نقوش نشان در مهرهای ساسانی با معرفی سه مهر از موزه بوعلی سینای همدان» به همت معاونت فناوری و کاربردی‌سازی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در قالب کرسی ترویجی مورد بررسی قرار گرفت.

به گزارش روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، فریبا شریفیان عضو هیأت علمی پژوهشگاه 13 اسفند 1401، در این کرسی که کتایون فکری‌پور به عنوان ناقد و فریار اخلاقی در جایگاه مدیر جلسه حضور داشتند، گفت: مهرها و گل مهرهای ساسانی ازجمله اشیایی بودند که در تمامی سطوح جامعه و سازمان‌های اداری عصر ساسانی کاربرد داشتند، ازاین‌رو نقش به سزایی در درک ما از جنبه‌های مختلف تاریخی این دوره دارند.

او افزود: در میان نقوش کنده‌کاری‌شده روی مهرهای ساسانی که حاکی از باورها و اعتقادات صاحبان آن‌ها دارد، نقوش هندسی انتزاعی حک شده است که تحت عنوان‌های مونوگرام، تمغا، حرف نگاره و نشان معرفی شده‌اند که درباره معانی این نقوش اختلاف‌نظر بسیار است.

شریفیان گفت: عموماً آن‌ها به‌عنوان نمادهای غیرقابل‌تعبیر شناسایی‌شده‌اند؛ بااین‌وجود برخی این نمادها را صورت‌هایی تغییریافته از خط پهلوی کتیبه‌ای می‌دانند که به‌گونه‌ای رمزآمیز مفهوم کتیبه‌ای را در دل خود جای‌داده است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در ادامه با اشاره به اینکه کاربرد نشان‌ها بر روی مهرهای ایران قبل از اسلام با کمی پیچیدگی همراه است و شاید به سادگی نتوان به قصد صاحب مهر در استفاده از این نقوش بر مهرهایشان پی برد تصریح‌کرد: سه مهر نشان موزه بوعلی همدان نیز خارج از این قاعده نیستند.

او گفت: این سه مهر که برای نخستین بار توسط اینجانب بررسی و کتیبه هایشان خوانده شده است، از مهرهای قابل تامل در دسته مهرهای نشان ساسانی هستند.