calendar

02 09 2023

در نشست «مردم‌شناسی یا انسان‌شناسی کدامیک؟» عنوان شد

مردم‌شناسی یا انسان‌شناسی هر دو به معنی فرهنگ‌شناسی است

محققان، اندیشمنان و پژوهشگران در آستانه روز ملی مردم‌شناسی، در نشست «مردم‌شناسی یا انسان‌شناسی کدامیک؟» به بحث و تبادل نظر در خصوص این موضوعات و ارتباط بین آنها پرداختند.


به گزارش روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، نشست «مردم‌شناسی یا انسان‌شناسی کدامیک؟» در قالب سلسله نشست‌های روز ملی مردم‌شناسی و زادروز ابوریحان بیرونی دانشمند شهیر به همت پژوهشکده مردم‌شناسی، ایکوم ایران و مجله بخارا در کافه مانا برگزار شد.

سید محمد بهشتی عضو هیأت علمی و رییس سابق پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، در این نشست گفت: در این که کدام یک از 2 اصطلاح مردم شناسی یا انسان شناسی درست است نباید به زبان مبدا توجه داشت و اساس را فهم کشورهای غربی از این رشته دانست، بلکه باید فهم ما در زبان فارسی و در کشور ایران را مبنا قرار دهیم، بر این مبنا هر دو این نام‌ها معنایی واحد دارد و آن فرهنگ شناسی است.

علیرضا قلی‌نژاد پیربازاری عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری نیز در این نشست در پاسخ به این پرسش که اگر موضوع رشته مردم‌شناسی را شناخت فرهنگ بدانیم باید سوال کرد چه کسانی نگهدار فرهنگ به آن عنوان یک عنصر جمعی هستند به گروه‌های مختلف مردم اشاره کرد و مثال‌هایی را از فرهنگ معماری و مرمت ایرانیان مطرح کرد و گفت: واژه مردم‌شناسی از واژه انگلیسی آن کارآمدتر است.

مهرداد عربستانی عضو هیأت علمی گروه انسان‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و مدیر سابق این گروه در ادامه گفت: مناقشه مردم‌شناسی و انسان‌شناسی مناقشه‌ای مربوط به گذشته است و نسل جدید مردم‌شناسان و انسان‌شناسان چنین دغدغه ای ندارند.

 حسین میرزایی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و مدیر گروه مطالعات فرهنگی این دانشگاه، در ادامه به مقایسه میان اتنولوژی و آنتروپولوژی پرداخت و تاریخ استعماری مردم‌شناسی را مورد تحلیل قرار داد.

 وی گفت: تضاد میان مردم‌شناسی و انسان‌شناسی وجوه تباین هستی شناختی اتنولوژی و آنتروپولوژی را ندارد.

علیرضا حسن‌زاده نیز در ادامه این نشست  از تاثیر انقلاب مشروطه بر ظهور گفتمان انسان‌شناسی سخن گفت. عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، با نگاه انتقادی روشنفکران ظاهر شد و سپس در خصوص نهادی و موسسه‌ای شدن مردم‌شناسی به عنوان شاخه مهم علوم هویتی که نقش مهمی در سیاست‌های بازنمایی هویت ملی داشته صحبت به میان آورد.

او تصریح کرد: تضاد موجود میان این 2کلمه به بستر گفتمانی آنها  بر می‌گردد و در عین حال به رقابت نهادهای آکادمیک مربوط می‌شود. مهرداد ملک زاده عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، نیز با رجوع به نظرات ویتگنشتاین به بحث اهمیت و جایگاه واژها پرداخت و لزوم تعیین و تدقیق این 2 واژه را از سوی صاحب نظران این رشته خواستار شد.

این نشست با جمع‌بندی احمد محیط طباطبایی رئیس ایکوم ایران و علی دهباشی سردبیر مجله بخارا به پایان رسید.