calendar

12 06 2023

در قالب طرح پژوهشی انجام شد

قیاس میان گوی‌های اورارتویی بسطام با گوی‌های ساسانی/ بررسی تفاوت‌های کاربری گوی‌ها در دو دوره 

پژوهش«قیاس میان گوی‌هاي اورارتویی بسطام با گوی‌های ساسانی» در گروه زبان‌های باستانی و متون کهن پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون انجام شد.


به گزارش روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مریم دارا عضو هیأت علمی پژوهشگاه و مجری طرح  22 خرداد 1402 با اعلام این خبر گفت: گوی‌های اورارتويی دارای کتیبه و یا اثر مهر استامپی و استوانه‌ای هستند و گوی‌های ساسانی نيز با اندازه‌ها، كاربريی‌ها، كتيبه‌ها و اثر مهرهای گوناگون ما را در شناسايی تاريخ سياسی، اقتصادی مذهبی و اجتماعی ساسانيان ياری می‌رسانند.

او افزود: گويی‌های ساسانی كه در ايران از محوطه‌های بسياری به دست آمده و مورد بررسی قرار گرفته‌‎اند مهرنبشته‌هايی دارند كه نام اشخاص و نام مکان‌ها و مقامات گوناگون را به ما نشان می‌دهند و بر روی هر گوی معمولاً اثر مهرهای گوناگون ديده می‌شود كه حاوی تصاوير انسانی، حيوانی و اساطيری هستند.

دارا با بیان‌اینکه از آن روی كه توليد گوی در ميان اورارتوها و ساسانی رواج داشته است احتمالاً بايد شباهت‌هايی ميان كاربری اين دو گونه گوی وجود داشته باشد تصریح‌کرد: اما چون زمان قابل ملاحظه‌ای ميان اين دو پادشاهی گذشته،  قطعاً تفاوت‌هايی ميان اثر مهرها، كتيبه‌ها، شكل، اندازه و كاربری اين دو به وجود آمده است، همچنين شباهت‌هايی نيز در ساخت، كاربری، مهرها و كتيبه‌های اين دو گونه گوی وجود دارد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری گفت: اینکه گوی‌ها در فاصله چند قرن بعد از اورارتوها در دورۀ ساسانی به منظور ارائه چه نوع اطلاعاتی توليد می‌شدند، تفاوت‌ها و شباهت‌های ظاهری و كاربری گوی‌های اورارتويی و ساسانی چيست و جايگاه توليد گوی‌ها در زمان اورارتويی‌ها و ساسانی‌‎ها چگونه بوده است برخی از پرسش‌هایی است که در این پژوهش مطرح شده است.

دارا در ادامه، اینکه تفاوت نوع كاربري در اين دو گونه گوی چيست يعني اگر اطلاعات اقتصادی از طریق آن‎ها ارائه شده‌‎است چه تفاوت‌ها و شباهت‌هايی دارند، يا اگر نامه يا سند اداری محسوب می‌شوند چه مشخصاتی دارند، اثر مهرها و كتیبه‌های روی گوی‌ها از چه نوع و با چه تصاويری هستند، آيا استفاده از چند مهر به همراه هم مخصوصاً در گوی‌های ساسانی روشمند و دارای قائده‌ای مشخص بوده‎‌‌ است را از دیگر پرسش‌های مطرح شده در پژوهش قیاس میان گوی‌های اورارتویی بسطام با گوی‌های ساسانی خواند.

مجری طرح قیاس میان گوی‌های اورارتویی بسطام با گوی‌های ساسانی اظهارکرد: پژوهشگر در اين طرح پژوهشی به دنبال قياس ميان اين دو گونه گوی و مشخص كردن شباهت‌ها و تفاوت‌های آن‎ها بوده‌‎است تا روند تغيير ميان آن دو را مورد پژوهش قرار دهد و همچنين كتيبه‌ها و مهرهای دو گونه را مقايسه كند تا مشخص شود آيا در دوران ساسانی نظام اداری-اقتصادی منعكس شده در گوی‌ها شباهت‌هايی با دوران پيشين مانند اورارتوها داشته و اگر تفاوت كرده اين تفاوت‌ها چه هستند.