بررسی‌های مغناطیس‌سنجی در محوطه باستانی اولتان
به گزارش روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، بررسی‌های آرکئوژئوفیزیک با روش مغناطیس‌سنجی در محوطه باستانی اولتان با همکاری اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل و معاونت پژوهشی دانشگاه شهید بهشتی به سرپرستی کورش محمدخانی عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با مجوز پژوهشکده باستان‌شناسی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری به انجام رسید.
کورش محمدخانی عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی و سرپرست هیئت باستان‌شناسی 29 شهریور 1401با اعلام این خبر، اولتان قالاسی یا قلعه اولتان را از محوطه‌های بسیار مهم دوره ساسانی و اسلامی در شمال غربی کشور دانست و گفت: اولتان قالاسی در ساحل جنوبی رود ارس و در کمتر از پانصد متری غرب شهر اولتان و در 15 کیلومتری جنوب غربی شهر پارس‌آباد ( دشت مغان) در میانه راه پارس‌آباد به آصلان‌دوز، در استان اردبیل واقع شده است.
او افزود: با توجه به آثار سطحی و بررسی عکسهای هوایی و ماهوارهای به نظر می‌رسد این محوطه باستانی شهری بوده که از دو بخش محصور ( شارستان یا ارگ) و غیر محصور ( بخش استقراری پیرامون شارستان، ربض) تشکیل شده است.
سرپرست هیئت باستان‌شناسی با بیان اینکه ارگ شهر وسیع و تقریباً مسطح است و بارویی خشتی آن را فرا گرفته خاطرنشان‌کرد: اولتان قالاسی در مجموع و با احتساب ارگ و ربض احتمالاً بیش از 70 هکتار وسعت دارد و بیشک شرایط شکل‌گیری و جای‌گیری اولتان قالاسی تحت تأثیر وجود و جریان رود ارس بوده است.
محمدخانی تصریح کرد: بر روی حصار پستی و بلندی‌هایی با فواصل مختلف، تقریبا 30 متر، دیده می‌شوند که به نظر می‌رسد نشانگر برجک های آن باشد وگرداگرد ارگ (در شرق، جنوب و غرب) را خندقی به عرض 10 متر احاطه کرده که امروزه خندق غربی به عنوان کانال فاضلاب کارخانه قند استفاده می شود، در خندق جنوبی نیز ساختار و سازه‌ای همچون آغل گوسفندان، کارگاه سنگ شکنی و کارخانه رب سپهری ساخته شده است.
عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه شرایط، شکل‌گیری و جای‌گیری اولتان قالاسی بیشک بی‌تأثیر از وجود جریان رود ارس نبوده، به‌طوری که ضلع شمال‌غربی ارگ بر لبه پادگان رود و مطابق با مسیر جریان رود احداث شده گفت: احتمالاً به منظور دفاع بهتر از شهر، از وجود مانع طبیعی نهایت استفاده به عمل آمده است.
او تصریح‌کرد: اولتان قالاسی از جهت شمال و شمال غربی به رود ارس مشرف است و در برخي منابع از اين شهر به عنوان يکي از بنادر دوره اشکاني نام برده مي‌شود، درحالي که با توجه به کاوش‌هاي انجام شده و جستجوي دقيق منابع و کتب مربوط به تاريخ و جغرافياي تاريخي دشت مغان و اين محوطه، به نظر نمي‌رسد قدمت اين شهر به دوره اشکاني برسد.
